L’AZERBAÏDJAN A TOUJOURS TORT
Avec : Paris / La Gazette
Quoi qu’il fasse, l’Azerbaïdjan a toujours tort. La Russie cherche à annexer un territoire ukrainien, c’est une invasion. L’Arménie occupe une partie de l’Azerbaïdjan, c’est un droit, et quand celui-ci libère ses territoire, c’est une invasion.
Dans les années 80, les Français abandonnaient pendant une heure tout ce qu’ils étaient en train de faire pour écouter une émission de radio d’une drôlerie irrésistible : le « Tribunal des flagrants délires ». Dans un décor imitant celui d’un véritable tribunal, l’invité : un artiste, un politique, un écrivain, présenté comme « l’accusé » , était interrogé par le président du tribunal, le journaliste et auteur Claude Villers, en présence de témoins, des amis de l’artiste qui racontaient sa vie, d’un avocat, l’humoriste Luis Rego, et du « procureur », le regretté Pierre Desproges. Celui-ci, qui partait dans des digressions à mourir de rire, souvent sans aucun rapport avec l’invité, concluait systématiquement son « réquisitoire » par « Donc, l’accusé est coupable ». Plus exactement « Donc, l’accusé est coupable, mais son avocat vous en convaincra mieux que moi »
L’Azerbaïdjan aurait pu être l’un des invités à cette émission. Quoi qu’il fasse, il a tort, surtout lorsqu’il est dans son droit. L’appartenance du Karabakh à l’Azerbaïdjan a été reconnu par quatre fois par les Nations-Unies, notamment par la France. Rien n’y fait. Quand il libère ses territoires occupés pendant 30 ans, il est dans son tort.
Et même lorsque certains cherchent à prendre sa défense, ils ne peuvent échapper à l’injonction de la « pensée unique », illustrant ainsi le gimmick final de Pierre Desproges « Mais son avocat vous en convaincra mieux que moi ».
Tel est le cas, cette semaine, de l’excellente chaîne d’information indépendante Blast, qui diffuse une émission dans laquelle elle critique vertement les déclarations de « l’abject Darmanin » qui attribue à l’Azerbaïdjan les troubles qui secouent en ce moment la Nouvelle Calédonie. Le journaliste explique, à juste titre, que faire croire que l’Azerbaïdjan y est pour quelque chose dans la situation en Nouvelle Calédonie est une manière de prendre les gens pour des billes, et surtout, pour le gouvernement, d’essayer de faire porter le chapeau de l’échec de sa propre politique dans la région à un facile bouc émissaire.
Mais pour autant, il ne peut s’empêcher de reprendre à son compte les vieilles rengaines colportées par la presse nationaliste arménienne, et à sa suite par les politiques sous influence. Par exemple la diffusion d‘une video critiquant l’organisation des JO de Paris. Blast ne prétend d’ailleurs pas que la vidéo a été réalisée par Bakou, mais qu’elle a été relayée par l’Azerbaïdjan.
Seulement la juxtaposition de cette video et d’un discours sur la soi-disant ingérence de l’Azerbaïdjan en France suffit à suggérer que celui-ci en est l’auteur.
Et puis, comme toute le monde le sait, les journalistes azerbaïdjanais sont emprisonnés, comme le montrent des images où on voit une journaliste se faire bousculer par la police. Des images similaires ont été tournées à Paris lors des manifestations des gilets jaunes ou contre la réforme des retraites, où on voit même des journalistes, brassard de presse au bras, se faire matraquer par les forces de l’ordre. Mais ce ne sont pas des atteintes à la liberté de la presse, puisque la France est une démocratie…
Même si Blast se moque de l’accusation faite à l’Azerbaïdjan d’avoir amplifié l’affaire des punaises de lit, et s’amuse de la fameuse chanson anti-Macron, il ne peut s’empêcher de reprendre à son compte l’inénarrable légende de la « diplomatie caviar », une dénomination qui prête plutôt à sourire quand on sait que ce sont les Arméniens qui ont le monopole de l’importation du caviar en France !
Mais en quoi consiste exactement cette « diplomatie caviar » ? Tout simplement dans le « quoi que fasse l’Azerbaïdjan, il a tort ».
Pointées du doigts en effet, les aides à la restauration d’églises françaises, les invitations « tous frais payés » d’élus à des conférence, ou à des compétitions sportives. Comme si l’Arménie, au moment de la guerre de 2020 n’avait pas fait venir à Erevan l’ensemble des tenors de la politique française, de Zemmour à Hidalgo, en passant par Valérie Pécresse, laquelle ne s’est pas trouvée gênée de se faire photographier devant la tombe d’un « héros » arménien frappée d’une croix gammée.
Le journaliste aurait pu faire remarquer que, l’Azerbaïdjan étant d’une des nations les plus multi-culturelles du monde, la préservation et la restauration des lieux de cultes a toujours fait partie de son programme culturel, et pas seulement en France, puisque la fondation Heydar Aliyev a restauré, entre autres, les magnifiques des catacombes de Commodilla, à Rome.
Mais non. Quand la France participe à la sauvegarde du patrimoine mondial, c’est une oeuvre, et quand l’Azerbaïdjan le fait, c’est pour « s’assurer des relais d’influence au sein du monde politico-médiatique ».
Mais, pour le journaliste de Blast, l’Azerbaïdjan a désormais « renoncé à la diplomatie caviar » en raison du conflit avec l’Arménie. Ce n’est pas tout à fait cela. C’est même exactement le contraire. Jusqu’en 2020, les échanges entre l’Azerbaïdjan et la France étaient nombreux et fructueux. Les Azerbaïdjanais étaient même conviés chaque fois qu’une conférence portait sur les droits de la Femme car le pays fut un pionnier en ce domaine. Le droit de vote par exemple, a été donné aux femmes 14 ans avant la France, et la statue la plus célèbre de Bakou est celle de la « femme dévoilée », qui représente une femme ôtant à demi son voile, montrant ainsi que, voilée ou pas, la femme était maîtresse de ses choix. Le premier voyage à l’étranger du président de la république azerbaïdjanaise après la chute de l’Union soviétique fut la France. On ne parlait pas, à ce moment, de diplomatie du « soft power », simplement parce que la France n’était pas en conflit avec l’Azerbaïdjan.
Tout a changé lorsque Bakou a décidé d’en finir avec l’occupation arménienne. Jusque là, pendant presque 30 ans, les autorités azerbaïdjanaises ont tenté de négocier le retrait des forces arméniennes de leur territoire, en proposant même des solutions d’autonomie des populations d’origine arménienne. Heydar Aliyev, puis son fils Ilham souhaitaient une solution pacifique au problème. Après des années de refus, d’échec de l’arbitrage du « groupe de Minsk », et le pillage des ressources du Karabakh par des hommes d’affaires sans scrupule, les Azerbaïdjanais ont décidé de régler le problème eux-mêmes.
Aussitôt, la puissante diaspora française a usé de toute son influence et de tous ses moyens financiers pour que le pouvoir français appuie les séparatistes arméniens, au mépris des résolutions signées aux Nations Unies, et même de la volonté même du gouvernement arménien, que les nationalistes de la diaspora ne manquent pas de critiquer pour avoir abandonné l’idée de la « grande Arménie ».
Mais en fait, la communauté arménienne est-elle réellement aussi influente qu’on le dit ? Comme l’avouent les Arméniens eux-mêmes, la communauté arménienne est un leurre. Il n’existe pas de vote arménien, pas plus qu’il n’existe de vote musulman ou chrétien.
Les Arméniens votent exactement comme le reste de la population. Le mythe de l’unité d’une diaspora qu’il ne faudrait surtout pas s’aliéner de crainte de perdre des élections a été inventé par les puissants lobbyistes du parti nationaliste arménien Dashnak, et des influenceurs qui ont littéralement noyauté la sphère médiatique française.
Pourquoi les messages, comme l’existence d’un lobby azéri, font-ils autant recette ? Tout simplement parce que chez nous, les absents ont toujours tort. Et l’Azerbaïdjan, malgré ce qu’on veut nous faire croire, est totalement absent du « monde politico-médiatique ». Face aux millions injectés en permanence par les responsables ultra-nationalistes arméniens dans la presse et dans les stratégies d’influence, l’Azerbaïdjan ne compte que sur la certitude que la raison et la justice finiront un jour par l’emporter. Entre Candide et Machiavel, qui l’emportera ? Il faut être bien candide pour croire que le machiavélisme occidental pourrait se dissoudre dans la vérité des faits
Traduction en turque de l’article ;
Azerbaycan Her Zaman Haksızdır
Paris / La Gazette
Azerbaycan ne yaparsa yapsın, her zaman haksızdır. Rusya, bir Ukrayna bölgesini ilhak etmeye çalışıyor, bu bir işgaldir. Ermenistan, Azerbaycan’ın bir kısmını işgal ediyor, bu bir haktır ve Azerbaycan kendi topraklarını kurtardığında, bu bir işgaldir.
80’li yıllarda, Fransızlar bir saat boyunca ne yapıyorlarsa bırakıp, son derece eğlenceli bir radyo programını dinliyorlardı : "Tribunal des flagrants délires". Gerçek bir mahkeme dekorunu taklit eden bir ortamda, bir sanatçı, bir politikacı ya da bir yazar "sanık" olarak tanıtılırdı ve mahkeme başkanı, gazeteci ve yazar Claude Villers tarafından, sanatçının hayatını anlatan arkadaşlarının da yer aldığı tanıklar huzurunda sorgulanırdı. Savcı ise merhum Pierre Desproges’di. Desproges, çoğu zaman konuğuyla ilgisiz, ama son derece komik bir şekilde sapar ve "Yani, sanık suçludur" sonucuna varırdı. Daha doğrusu "Sanık suçludur, ancak avukatı sizi benden daha iyi ikna edecektir" derdi.
Azerbaycan, bu programa konuk olabilirdi. Ne yaparsa yapsın, özellikle haklı olduğunda bile haksızdır. Karabağ’ın Azerbaycan’a ait olduğu, Birleşmiş Milletler tarafından, Fransa da dahil olmak üzere dört kez tanındı. Ama bu hiçbir şeyi değiştirmiyor. 30 yıl boyunca işgal altında olan topraklarını kurtardığında, haksızdır.
Hatta bazıları Azerbaycan’ı savunmaya çalışsa bile, "tek düşünce"nin baskısından kaçamazlar. Bu, Pierre Desproges’in ünlü sözünü "Ancak avukatı sizi benden daha iyi ikna edecektir" biçiminde teyit eder.
Bu hafta, mükemmel bağımsız haber kanalı Blast’ta, "iğrenç Darmanin"in şu anda Yeni Kaledonya’da yaşanan kargaşadan Azerbaycan’ı sorumlu tuttuğu açıklamalarını sert bir şekilde eleştiren bir program yayınlandı. Gazeteci haklı olarak, Yeni Kaledonya’daki duruma Azerbaycan’ın karıştığı izlenimini vermenin insanları kandırmak olduğunu ve hükümetin bölgedeki başarısız politikalarının sorumluluğunu kolay bir günah keçisine yüklemeye çalıştığını açıklıyor.
Ancak buna rağmen, Ermeni milliyetçi basını tarafından taşınan eski şarkıları ve onların etkisinde kalan politikacıları tekrar etmeye kendini alamıyor. Örneğin, Paris Olimpiyat Oyunlarının organizasyonunu eleştiren bir videonun yayılması. Blast, videonun Bakü tarafından yapılmadığını, ancak Azerbaycan tarafından paylaşıldığını iddia ediyor. Ancak bu video ile Azerbaycan’ın Fransa’daki sözde müdahalesi hakkındaki bir konuşmanın yan yana getirilmesi, onun yazar olduğu izlenimini vermeye yetiyor.
Ve herkesin bildiği gibi, Azerbaycanlı gazeteciler, bir gazetecinin polis tarafından itildiğini gösteren görüntülerde olduğu gibi hapse atılıyor. Benzer görüntüler, Paris’te sarı yelekliler protestoları sırasında ya da emeklilik reformuna karşı yapılan protestolar sırasında çekildi ; hatta bazı gazetecilerin, kolunda basın bandı olanların, güvenlik güçleri tarafından coplandığını görüyoruz. Ancak bu, basın özgürlüğüne yönelik bir saldırı değil, çünkü Fransa bir demokrasi...
Blast, Azerbaycan’a yönelik yapılan tahta kurusu olayını abartma suçlamasıyla alay etse de ve ünlü anti-Macron şarkısıyla dalga geçse de, "havyar diplomasisi" efsanesini benimsemekten kaçınamıyor. Fransa’daki havyar ithalatının tekelinin Ermenilerde olduğunu bilmek, bu terimi biraz gülünç hale getiriyor !
Peki, bu "havyar diplomasisi" tam olarak ne anlama geliyor ? Sadece "Azerbaycan ne yaparsa yapsın, haksızdır" anlamına geliyor. Fransa’daki kiliselerin restorasyonuna yapılan yardımlar, konferanslara ya da spor müsabakalarına davet edilen milletvekilleri "tüm masraflar dahil" eleştiriliyor. Sanki Ermenistan, 2020 savaşında Fransa’nın politik liderlerini, Zemmour’dan Hidalgo’ya, hatta Valérie Pécresse’e kadar Erivan’a davet etmemiş gibi.
Gazeteci, Azerbaycan’ın dünyanın en çok kültürlü ülkelerinden biri olduğunu ve ibadet yerlerinin korunması ve restorasyonunun her zaman kültürel programının bir parçası olduğunu, sadece Fransa’da değil, Heydar Aliyev Vakfı’nın Roma’daki Commodilla yeraltı mezarlarını da restore ettiğini belirtebilirdi.
Ama hayır. Fransa dünya mirasını koruma çabasına katıldığında, bu bir eser, ancak Azerbaycan bunu yaptığında, bu "politik-medya dünyasında etkisini artırmaya çalışmak" olarak görülüyor.
Ancak Blast’ın gazetecisine göre, Azerbaycan artık "havyar diplomasisini" Ermenistan ile olan çatışma nedeniyle bıraktı. Ancak bu tam olarak doğru değil. Tam tersine, 2020’ye kadar Azerbaycan ve Fransa arasındaki ilişkiler birçok kez meyvesini verdi. Azerbaycanlılar, kadın hakları konulu her konferansa davet ediliyordu, çünkü bu alanda öncü bir ülke olmuştu. Oy hakkı örneğin, kadınlara Fransa’dan 14 yıl önce verildi ve Bakü’nün en ünlü heykeli "peçesini çıkaran kadın", bir kadını peçesini kısmen çıkarırken, kadının örtülü ya da örtüsüz kendi seçimlerinin efendisi olduğunu gösteriyor. Sovyetler Birliği’nin çöküşünden sonra Azerbaycan cumhurbaşkanının ilk yurtdışı gezisi Fransa oldu. O zamanlar "soft power diplomasisi" konuşulmuyordu, çünkü Fransa Azerbaycan’la çatışma halinde değildi.
Her şey, Bakü’nün Ermeni işgaline son vermeye karar vermesiyle değişti. O zamana kadar, yaklaşık 30 yıl boyunca, Azerbaycan yetkilileri, Ermeni kuvvetlerinin topraklarından çekilmesini müzakere etmeye çalıştı, hatta Ermeni kökenli nüfusa özerklik çözümleri sundu. Heydar Aliyev ve oğlu İlham, sorunun barışçıl bir çözümünü arzuladılar. Ancak yıllarca süren reddetmeler, Minsk Grubu’nun başarısız tahkimatı ve Karabağ’ın kaynaklarını acımasız iş insanları tarafından talan edilmesinin ardından Azerbaycanlılar sorunu kendi kendilerine çözmeye karar verdiler.
Hemen ardından, güçlü Fransız diasporası, Fransız hükümetinin BM’de imzalanan kararlara ve hatta Ermeni hükümetinin isteğine rağmen, ayrılıkçı Ermenilere destek vermesi için tüm etkisini ve finansal kaynaklarını kullandı. Diaspora milliyetçileri, "büyük Ermenistan" fikrinden vazgeçtiği için kendi hükümetlerini bile eleştirmekten geri durmuyorlar.
Ama aslında, Ermeni topluluğu gerçekten bu kadar etkili mi ? Ermenilerin kendilerinin itiraf ettiği gibi, Ermeni topluluğu bir aldatmacadır. Ermeni oyu yoktur, tıpkı Müslüman ya da Hristiyan oyu olmadığı gibi. Ermeniler, diğer nüfus gibi oy kullanıyorlar. Bir diyasporanın birliğine duyulan korkunun, seçimlerde kaybetme korkusuyla oynanan bu efsane, Ermeni milliyetçi partisi Dashnak’ın güçlü lobicileri ve Fransız medya dünyasında adeta hakim olan etkileyiciler tarafından yaratıldı.
Peki, neden Azeri lobisi gibi mesajlar bu kadar rağbet görüyor ? Çünkü bizde, yok olanlar her zaman haksızdır. Ve Azerbaycan, bize inanmamız için ne kadar çaba sarf etse de, politik-medya dünyasında tamamen yoktur. Ermeni aşırı milliyetçilerinin basına ve etki stratejilerine sürekli olarak enjekte ettikleri milyonlarca dolara karşılık, Azerbaycan yalnızca bir gün aklın ve adaletin üstün geleceği inancına güveniyor. Candide ve Machiavelli arasında, kim kazanacak ? Machiavelli’nin Batı’da çözülmeyeceğini düşünmek için çok saf olmak gerek.
Traduction en azerbaïdjanais de l’article
Azərbaycan həmişə haqsızdır
Paris / La Gazette
Azərbaycan nə edirsə etsin, həmişə haqsızdır. Rusiya Ukraynanın bir ərazisini ilhaq etməyə çalışır, bu işğaldır. Ermənistan Azərbaycanın bir hissəsini işğal edir, bu bir hüquqdur, və Azərbaycan öz ərazilərini azad etdikdə, bu bir işğaldır.
80-ci illərdə fransızlar bir saat ərzində hər şeyi tərk edərək, “Tribunal des flagrants délires” adlı radio verilişini dinləyirdilər. Həqiqi məhkəmə dekorunu təqlid edən bir mühitdə, bir sənətçi, siyasətçi və ya yazıçı "ittiham olunan" kimi təqdim olunurdu və məhkəmə sədri, jurnalist və yazar Claude Villers tərəfindən, sənətçinin həyatını danışan dostlarının da iştirakı ilə, şahidlərin qarşısında sorğu-suala tutulurdu. Prokuror isə mərhum Pierre Desproges idi. Desproges tez-tez qonağı ilə əlaqəsi olmayan, lakin son dərəcə gülməli şəkildə şərhlər edirdi və "Beləliklə, ittiham olunan günahkardır" nəticəsinə gəlirdi. Daha doğrusu "İttiham olunan günahkardır, amma onun vəkili sizi mənim qədər yaxşı inandıracaq" deyirdi.
Azərbaycan bu proqrama qonaq ola bilərdi. Nə edirsə etsin, xüsusilə haqlı olduğu zaman belə haqsızdır. Qarabağın Azərbaycana aid olması Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən, o cümlədən Fransa da daxil olmaqla, dörd dəfə tanınıb. Amma bu heç nəyi dəyişmir. 30 il işğal altında olan torpaqlarını azad etdikdə, haqsızdır.
Bəziləri Azərbaycanı müdafiə etməyə çalışsalar belə, "tək düşüncə"nin təzyiqindən qurtula bilmirlər. Bu, Pierre Desproges-in məşhur sözünü "Amma onun vəkili sizi mənim qədər yaxşı inandıracaq" şəklində təsdiqləyir.
Bu həftə, mükəmməl müstəqil xəbər kanalı Blast-da, "iyrənc Darmanin"in hazırda Yeni Kaledoniyada baş verən qarışıqlıqlardan Azərbaycanı məsul tutduğu açıqlamalarını sərt şəkildə tənqid edən bir proqram yayımlandı. Jurnalist haqlı olaraq, Yeni Kaledoniyadakı vəziyyətə Azərbaycanın qarışdığı təsəvvürünü yaratmağın insanları aldatmaq olduğunu və hökumətin bölgədəki uğursuz siyasətinin məsuliyyətini asan bir günah keçisinə yükləməyə çalışdığını açıqlayır.
Lakin buna baxmayaraq, erməni millətçi mətbuatının daşıdığı köhnə mahnıları və onların təsirində qalan siyasətçiləri təkrarlamaqdan özünü saxlaya bilmir. Məsələn, Paris Olimpiya Oyunlarının təşkilatını tənqid edən bir videonun yayılması. Blast, videonun Bakü tərəfindən hazırlanmadığını, lakin Azərbaycan tərəfindən paylaşıldığını iddia edir. Lakin bu video ilə Azərbaycanın Fransadakı guya müdaxiləsi haqqındakı bir çıxışın yanaşı gətirilməsi, onun müəllifi olduğu təsəvvürünü yaratmağa kifayətdir.
Və hamının bildiyi kimi, Azərbaycanlı jurnalistlər həbs edilir, bir jurnalistin polis tərəfindən itildiyini göstərən görüntülərdə olduğu kimi. Bənzər görüntülər, Parisdə sarı yeleklilər etirazları zamanı və ya pensiya islahatına qarşı keçirilən etirazlar zamanı çəkilib ; hətta bəzi jurnalistlərin, qolunda mətbuat bandı olanların, təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən dəyənəklə vurulduğunu görürük. Amma bu, mətbuat azadlığına qarşı bir hücum deyil, çünki Fransa demokratiyadır...
Blast, Azərbaycanla bağlı baş vermiş taxta biti hadisəsini şişirtməkdə ittiham etməklə alay etsə də və məşhur anti-Macron mahnısı ilə zarafat etsə də, "kürü diplomatiyası" əfsanəsini qəbul etməkdən çəkindirə bilmir. Fransada kürü idxalının monopoliyasının ermənilərdə olduğunu bilmək, bu ifadəni bir qədər gülməli edir !
Bəs bu "kürü diplomatiyası" nə deməkdir ? Sadəcə "Azərbaycan nə edirsə etsin, haqsızdır" deməkdir. Fransız kilsələrinin bərpasına edilən yardımlar, konfranslara və ya idman yarışlarına dəvət edilən millət vəkilləri "bütün xərclər daxil" tənqid edilir. Sanki Ermənistan, 2020 müharibəsində Fransanın siyasi liderlərini, Zemmour-dan Hidalgo-ya, hətta Valérie Pécresse-ə qədər hamısını İrəvana dəvət etməmişdi.
Jurnalist qeyd edə bilərdi ki, Azərbaycan dünyanın ən çoxmədəni ölkələrindən biri olduğundan, ibadət yerlərinin qorunması və bərpası həmişə mədəni proqramının bir hissəsi olub, yalnız Fransada deyil, Heydər Əliyev Fondu Romadakı Commodilla yeraltı məzarlarını da bərpa edib.
Amma yox. Fransa dünya irsini qorumağa qatıldıqda, bu bir əsərdir, amma Azərbaycan bunu etdikdə, bu "siyasi-medial dünyasında təsirini artırmağa çalışmaq" kimi görülür.
Amma Blast-ın jurnalistinə görə, Azərbaycan artıq "kürü diplomatiyasını" Ermənistan ilə olan münaqişə səbəbindən dayandırıb. Amma bu tam olaraq doğru deyil. Əksinə, 2020-ci ilə qədər Azərbaycan və Fransa arasında əlaqələr dəfələrlə məhsuldar olub. Azərbaycanlılar, qadın hüquqları mövzusunda hər konfransa dəvət edilirdi, çünki bu sahədə qabaqcıl bir ölkə olmuşdu. Səs hüququ məsələn, qadınlara Fransadan 14 il əvvəl verilmişdi və Bakının ən məşhur heykəli "örtüyünü açan qadın"dır, bir qadını örtüyünü qismən çıxararkən, qadının örtülü ya da örtüksüz öz seçimlərinin sahibi olduğunu göstərir. Sovet İttifaqının dağılmasından sonra Azərbaycan prezidentinin ilk xarici səfəri Fransa oldu. O zamanlar "soft power diplomatiyası" danışılmırdı, çünki Fransa Azərbaycanla münaqişə vəziyyətində deyildi.
Hər şey, Bakının erməni işğalına son verməyə qərar verməsi ilə dəyişdi. O vaxta qədər, təxminən 30 il ərzində, Azərbaycan hakimiyyətləri, erməni qüvvələrinin ərazilərindən çıxarılmasını müzakirə etməyə çalışdı, hətta erməni mənşəli əhaliyə muxtariyyət həlləri təklif etdi. Heydər Əliyev və oğlu İlham, problemin sülh yolu ilə həllini arzulayırdılar. Amma illərdir davam edən rədd cavabları, Minsk Qrupunun uğursuz vasitəçiliyi və Qarabağın resurslarının vicdansız iş adamları tərəfindən talan edilməsindən sonra azərbaycanlılar problemi özləri həll etməyə qərar verdilər.
Bu dərhal ardınca, güclü Fransız diasporası, Fransız hökumətinin BMT-də imzalanan qərarlara və hətta Ermənistan hökumətinin istəyinə baxmayaraq, separatçı ermənilərə dəstək verməsi üçün bütün təsirini və maliyyə resurslarını istifadə etdi. Diaspora milliyyətçiləri, "böyük Ermənistan" ideyasından imtina etdiyi üçün öz hökumətlərini belə tənqid etməkdən çəkinmirlər.
Amma əslində, erməni icması həqiqətən də bu qədər təsirli bir şeymi ? Ermənilərin özləri etiraf etdiyi kimi, erməni icması bir saxtakarlıqdır. Erməni səsi yoxdur, eynilə müsəlman ya da xristian səsi olmadığı kimi. Ermənilər, digər əhali kimi səs verirlər. Bir diasporanın birliyinə duyulan qorxunun, seçkilərdə məğlub olmaq qorxusuyla oynanan bu əfsanə, erməni millətçi partiyası Dashnak-ın güclü lobbiçiləri və Fransız media dünyasında sözün həqiqi mənasında hakim olan təsirçilər tərəfindən yaradılıb.
Bəs niyə Azərbaycan lobbiçisi kimi mesajlar bu qədər populyardır ? Çünki bizdə, olmayanlar həmişə haqsızdır. Və Azərbaycan, nə qədər çaba göstərsə də, siyasi-medial dünyada tamamilə yoxdur. Ermənilərin ultra millətçi məsul şəxsləri tərəfindən mətbuata və təsir strategiyalarına daim daxil edilən milyonlarla dollara qarşı, Azərbaycan yalnız ağlın və ədalətin bir gün üstün gələcəyinə inanır. Candide və Machiavelli arasında kim qalib gələcək ? Qərb machiavellizminin həqiqətin qarşısında dağılacağına inanmaq üçün çox saf olmaq lazımdır.
Traduction en arménien de l’article ;
Ադրբեջանը միշտ սխալ է :
Paris / La Gazette
Ինչ էլ որ անի Ադրբեջանը, միշտ սխալ է : Ռուսաստանը փորձում է բռնակցել ուկրաինական տարածք, դա ներխուժում է : Հայաստանը գրավել է Ադրբեջանի մի մասը, դա իրավունք է, իսկ երբ վերջինս ազատում է իր տարածքը, դա ներխուժում է :
1980-ականներին ֆրանսիացիները մեկ ժամով թողնում էին իրենց բոլոր գործերը, որպեսզի լսեն անդիմադրելի զվարճալիությամբ ռադիո հաղորդումը՝ « Բացահայտված ոճրագործությունների դատարանը » : Իրական դատարանի նմանվող դեկորում, հյուրն՝ արտիստ, քաղաքական գործիչ, գրող, ներկայացվում էր որպես « մեղադրյալ », որին հարցաքննում էր դատարանի նախագահը՝ լրագրող և հեղինակ Քլոդ Վիլյերսը՝ ներկա ականատեսների, արտիստի ընկերների, որոնք պատմում էին նրա կյանքը, փաստաբան, հումորիստ Լուիս Ռեգոն և « դատախազ », հանգուցյալ Պիեռ Դեսպրոգեսը : Վերջինս, որը հաճախ դրսևորում էր մահացու ծիծաղելի շեղումներ, հաճախ ոչ մի կապ չունենալով հյուրի հետ, իր « դատախազական ճառը » միշտ ավարտում էր այսպես՝ « Այսպիսով, մեղադրյալը մեղավոր է » : Ավելի ճիշտ՝ « Այսպիսով, մեղադրյալը մեղավոր է, բայց նրա փաստաբանը ձեզ ավելի լավ կվստահեցնի » :
Ադրբեջանը կարող էր լինել այդ հաղորդման հյուրերից մեկը : Ինչ էլ որ անի, այն սխալ է, հատկապես, երբ այն իր իրավունքների մեջ է : Լեռնային Ղարաբաղի պատկանելությունը Ադրբեջանին ճանաչվել է ՄԱԿ-ի կողմից, մասնավորապես Ֆրանսիայի կողմից, չորս անգամ : Ոչինչ չի փոխվում : Երբ այն ազատում է իր 30 տարի գրավված տարածքները, այն սխալ է :
Եվ նույնիսկ երբ ոմանք փորձում են նրա պաշտպանությունը, նրանք չեն կարող խուսափել « միակամ մտածողության » հրամայականից, այսպիսով պատկերելով Պիեռ Դեսպրոգեսի վերջին արտահայտությունը՝ « Բայց նրա փաստաբանը ձեզ ավելի լավ կվստահեցնի » :
Այսպիսին է այս շաբաթ անկախ տեղեկատվական շղթայի՝ Blast-ի դեպքում, որը հեռարձակում է հաղորդում, որտեղ խիստ քննադատում են « արհամարհելի Դարմանինի » հայտարարությունները, որոնք կապում են Ադրբեջանին Նոր Կալեդոնիայում տեղի ունեցող խառնաշփոթների հետ : Լրագրողը արդարացիորեն բացատրում է, որ հավատացնել, թե Ադրբեջանը կապ ունի Նոր Կալեդոնիայի իրավիճակի հետ, մարդկանց համար միամիտների տեղ դնել է, և հատկապես, կառավարությանը՝ փորձել իր անհաջող քաղաքականության համար մեղքը հեշտությամբ բարդել սխալ թիրախի վրա :
Բայց նույնիսկ այդ դեպքում նա չի կարողանում չընդունել հին ռենգենները, որոնք շրջանառվում են հայկական ազգայնական մամուլում և, ի հետևանք, ազդեցության տակ գտնվող քաղաքական գործիչների մոտ : Օրինակ, տեսանյութի տարածումը, որը քննադատում է Փարիզի Օլիմպիական խաղերի կազմակերպումը : Blast-ը չի պնդում, որ տեսանյութը պատրաստվել է Բաքվի կողմից, բայց որ այն տարածվել է Ադրբեջանի կողմից :
Միայն այդ տեսանյութի և Ադրբեջանի՝ Ֆրանսիայում միջամտության մասին ելույթի համատեղումը բավական է՝ ենթադրելու, որ վերջինս դրա հեղինակն է :
Եվ հետո, ինչպես բոլորին հայտնի է, ադրբեջանցի լրագրողները բանտարկված են, ինչպես ցույց են տալիս այն պատկերները, որտեղ տեսնում են, թե ինչպես են լրագրողին հրում ոստիկանության կողմից : Նման պատկերներ են նկարահանվել Փարիզում « Դեղին բաճկոններ » շարժման կամ կենսաթոշակային բարեփոխումների դեմ ցույցերի ժամանակ, որտեղ նույնիսկ լրագրողները, մամուլի թևանցուկով, տառապում են ուժայինների կողմից : Բայց դա մամուլի ազատության խախտում չէ, քանի որ Ֆրանսիան ժողովրդավարություն է :
Նույնիսկ եթե Blast-ը ծաղրում է Ադրբեջանին բզեզների խնդիրը սաստկացնելու մեղադրանքը և զվարճանում է հայտնի հակա-Մակրոնյան երգով, այն չի կարող չընդունել հայտնի « խավիարի դիվանագիտության » լեգենդը, որին ծիծաղելի է թվում, երբ գիտենք, որ հայերն են, ովքեր մենաշնորհ են ստեղծել Ֆրանսիայում խավիարի ներկրման համար :
Բայց ինչ է հենց այս « խավիարի դիվանագիտությունը » ? Պարզապես՝ « Ինչ էլ որ անի Ադրբեջանը, այն սխալ է » :
Կերպարած՝ հուշվող են ֆրանսիական եկեղեցիների վերանորոգման օժանդակությունները, բոլոր ծախսերը ներառող հրավերները պաշտոնյաներին կոնֆերանսներին կամ մարզական մրցումներին մասնակցելու համար : Ինչպես, եթե Հայաստանը, 2020թ. պատերազմի ժամանակ, չէր հրավիրել բոլոր ֆրանսիական քաղաքական գործիչներին Երևան՝ Զեմուրից մինչև Հիդալգո, անցնելով Վալերի Պեկրեսի կողմից, որը, առանց խանգարելու, լուսանկարվել էր մի « հերոս » հայի գերեզմանի դիմաց՝ սվաստիկայով զարդարված :
Լրագրողը կարող էր նշել, որ Ադրբեջանը, լինելով աշխարհի ամենամուլտիկուլտուրալ ազգերից մեկը, պաշտամունքի վայրերի պահպանությունը և վերականգնումը միշտ եղել են նրա մշակութային ծրագրի մասը, ոչ միայն Ֆրանսիայում, այլ նաև Հեյդար Ալիևի հիմնադրամը, որը վերականգնել է, օրինակ, Կոմոդիլլայի գեղեցիկ կատակոմբաները Հռոմում :
Բայց ոչ : Երբ Ֆրանսիան մասնակցում է համաշխարհային ժառանգության պահպանմանը, դա արվեստ է, և երբ Ադրբեջանը դա անում է, դա նրա « ազդեցության լրացուցիչ շահերի ապահովման » համար է քաղաքական-մեդիա աշխարհում :
Բայց Blast-ի լրագրողի համար Ադրբեջանը արդեն « հրաժարվել է խավիարի դիվանագիտությունից » Հայաստանի հետ հակամարտության պատճառով : Դա ճիշտ չէ : Դա ընդհակառակը : Մինչև 2020թ., Ադրբեջանի և Ֆրանսիայի միջև փոխանակումները բազմաքանակ և պտղաբեր էին : Ադրբեջանցիները հրավիրվում էին ամեն անգամ, երբ կոնֆերանսը վերաբերում էր կանանց իրավունքներին, քանի որ երկիրը այս ոլորտում առաջատարը էր : Օրինակ, քվեարկության իրավունքը կանանց տրվել է 14 տարի առաջ, քան Ֆրանսիայում, իսկ Բաքվի ամենահայտնի արձանը « Հայրենասեր կինն է », որը ներկայացնում է կին, ով կիսով չափ հանում է իր թանկարժեք պաճուճանքը, ցույց տալով, որ, չնայած նա ծածկված է կամ ոչ, կինն իր ընտրության տեր է : Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի առաջին արտասահմանյան այցը խորհրդային միության անկումից հետո Ֆրանսիան էր : Այդ պահին չէին խոսում « փափուկ ուժի դիվանագիտության » մասին, պարզապես այն պատճառով, որ Ֆրանսիան չէր հակամարտում Ադրբեջանի հետ :
Ամեն ինչ փոխվեց, երբ Բաքուն որոշեց վերջ դնել հայկական բռնակցմանը : Այդ ժամանակ, գրեթե 30 տարի շարունակ, ադրբեջանական իշխանությունները փորձել են բանակցել հայկական զորքերի դուրսբերման շուրջ իրենց տարածքից, առաջարկելով նույնիսկ հայկական ծագման բնակչության համար ինքնավարության լուծումներ : Հեյդար Ալիևը, ապա նրա որդի Իլհամը ցանկանում էին խնդիրը խաղաղ լուծել : Մի շարք մերժումների, « Մինսկի խմբի » չհաջողված արբիտրաժի և Ղարաբաղի ռեսուրսների անսահմանափակ մարդկանց կողմից շոշափվելուց հետո, ադրբեջանցիները որոշեցին ինքնուրույն լուծել խնդիրը :
Հենց այդ ժամանակ հզոր ֆրանսիական սփյուռքը օգտագործեց իր ամբողջ ազդեցությունը և իր բոլոր ֆինանսական միջոցները, որպեսզի ֆրանսիական իշխանությունը աջակցի հայկական անջատողականներին՝ ՄԱԿ-ի կողմից ստորագրված բանաձևերի արհամարհման դեպքում, և նույնիսկ հայկական կառավարության ինքնավստահության դեմ, որը սփյուռքի ազգայնականները հաճախ չեն ափսոսում քննադատելու համար՝ « մեծ Հայաստանի » գաղափարը թողնելու համար :
Բայց իրականում, հայկական համայնքը իսկապես այդքան ազդեցիկ է, որքան դա ասում են : Ինչպես հայերը խոստովանում են, հայկական համայնքը խաբեություն է : Չկա հայկական քվեարկություն, ինչպես որ չկա մահմեդական կամ քրիստոնեական քվեարկություն : Հայերը քվեարկում են ճիշտ այնպես, ինչպես մնացած բնակչությունը : Սփյուռքի միասնության միֆը, որին անհրաժեշտ չէ օտարել ընտրություններում ձախողվելու վախից, ստեղծվել է հայկական ազգայնական դաշնակցության Դաշնակցության կուսակցության հզոր լոբբիստների և ազդեցիկների կողմից, ովքեր բառացիորեն ներթափանցել են ֆրանսիական մեդիա տարածքը :
Ինչու՞ են նմանատիպ հաղորդագրությունները, ինչպիսիք են ազերի լոբբիի գոյությունը, այդքան հետաքրքրում : Պարզապես այն պատճառով, որ մեր երկրում բացակայողները միշտ սխալ են : Եվ Ադրբեջանը, ինչքան էլ որ ուզում են մեզ համոզել, լրիվ բացակայում է « քաղաքական-մեդիա աշխարհից » : Հայ ազգայնական ազդեցիկների կողմից մամուլի և ազդեցության ռազմավարություններում մշտապես ներդրվող միլիոնների դիմաց, Ադրբեջանը հույսը դնում է միայն այն հավատով, որ պատճառը և արդարությունը մի օր կհաղթանակեն : Կանդիդի և Մաքիավելի միջև՝ ո՞վ կհաղթի : Պետք է լինել բավականին կանդիդ, որպեսզի հավատաս, որ արևմտյան մաքիավելիզմը կարող է լուծարվել իրադարձությունների ճշմարտության մեջ :